tong-hop-kien-thuc-ve-thue
Thuế được xem là nguồn thu chính của chính phủ và được sử dụng để
cung cấp các dịch vụ công cộng. Thu từ những cá nhân, tổ chức,
Doanh nghiệp đã có đủ điều kiện để đóng thuế theo quy định.
Thuế là gì?
Thuế là một khoản tiền bắt buộc phải đóng cho Nhà nước, các cơ quan
có thẩm quyền bởi các cá nhân, tổ chức nhằm đáp ứng cho việc cung
cấp các sản phẩm công, các hoạt động vì lợi ích chung của xã hội.
Đây là khoản tiền không bồi hoàn trực tiếp mà dùng vào các sản phẩm
như y tế, giáo dục, cơ sở hạ tầng giao thông, quốc phòng,…
Đặc điểm của thuế
Mang tính chất yêu cầu vào ngân sách Nhà nước Khoản đóng góp mang
tính quyền lực Không đối giá/ hoàn trả trực tiếp Khoản đóng mang
tính vĩnh viễn
Mang tính chất bắt buộc vào ngân sách Nhà nước
Tính bắt buộc là đặc điểm cơ bản khi nói về thuế. Bất kể cá nhân,
tổ chức, công ty nào khi đủ khó khăn cũng đều cần phải nộp thuế và
nộp theo những hình thức phù hợp. mặc khác, cần phân biệt thuế với
các cách thức huy động tài chính khác của Nhà nước. mặt khác, cơ
quan có thẩm quyền thu thuế đại diện cho Nhà nước cũng thể hiện đặc
điểm yêu cầu của thuế. các cơ quan quản lý thuế cần thực hiện nghĩa
vụ thu thuế đúng, đủ và bình đẳng giữa người lao động.
Khoản đóng
góp mang tính quyền lực
Thuế được xem là khoản đóng mang tính quyền lực bởi nếu không có
khoản này, Nhà nước sẽ không đủ tiềm lực để duy trì các vận hành
hay thực hiện các chức năng quan trọng. Chính do đó, đảm bảo việc
thu thuế được thực hiện đầy đủ là trách nhiệm quan trọng của các bộ
phận có thẩm quyền, cơ quan thuế địa phương. Người lao động nếu có
hành vi trốn thuế hay không thực hiện đúng nghĩa vụ có khả năng bị
truy cứu trách nhiệm hình sự.
Không đối
giá/ hoàn trả trực tiếp
Người nộp thuế khi đã đủ khó khăn nộp thuế theo Pháp luật bắt buộc
phải có nghĩa vụ đóng thuế, cho dù đã nhận được lợi ích công cộng
hay chưa. Thuế không mang tính đối giá, hoàn trả trực tiếp mà nó sử
dụng để nộp vào ngân sách Nhà nước. Chính phủ sẽ dùng tiền đó để
chi tiêu cho mục đích đáp ứng cộng đồng.
Khoản đóng mang
tính vĩnh viễn
Người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước không so
sánh với việc cho Nhà nước vay tiền nên không có nghĩa vụ phải hoàn
trả, thuế mang tính vĩnh viễn để phục vụ lợi ích an sinh xã hội,…
Phân loại thuế
Phân loại
thuế theo cách thức thu
Thuế trực thu: Thuế này được thu trực tiếp vào khoản thu nhập, lợi
ích thu được từ các tổ chức, cá nhân. Chẳng hạn như thuế mức lương
cá nhân, thuế mức lương Doanh nghiệp, thuế nhượng quyền sở hữu
đất,… Thuế gián thu: Thuế này do các thương nhân, Doanh nghiệp
sản xuất, người cung cấp sản phẩm phải nộp cho Nhà nước, bằng cách
cộng số thuế này vào giá bán cho người tiêu dùng chịu. Chẳng hạn
như thuế VAT, thuế xuất nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt,…
Theo tính chất hành
chính
Thuế nhà nước (quốc gia): Loại thuế này sẽ nộp vào ngân sách Trung
ương Thuế địa phương: Thuế nộp vào ngân sách của chính quyền địa
phương Phân loại thuế theo tính chất hành chính thường áp dụng
trong kế toán quốc gia, theo cách mà tổ chức quản lý thu, cấp ngân
sách thụ hưởng chúng. >> Tham khảo: Kế toán thuế là gì?
Mô tả nhiệm vụ & công việc của kế toán thuế
Phân
loại thuế theo tính chất kinh tế
Dựa theo yếu tố kinh tế bị đánh thuế: Thuế sẽ được chia thành các
khoản như thuế đánh vào tài sản tiêu dùng, thuế đánh vào mức lương,
thuế đánh vào Doanh nghiệp, thuế đánh vào của cải/tài sản. Dựa theo
yếu tố và nguyên nhân kinh tế chịu thuế: Gồm thuế đánh vào công ty
như thuế thu nhập cá nhân, thuế môn bài, thuế tiêu thụ đặc biệt,
thuế xuất nhập khẩu, tiền thuê đất, thuế đánh vào danh mục, hộ gia
đình. Dựa theo lĩnh vực: Thuế được chia theo các lĩnh vực kinh tế
bị đánh thuế như thuế đánh vào bảo hiểm, thuế đánh vào bất động
sản, thuế đánh vào tiết kiệm,…
Vai trò của thuế
Thuế là một khoản đóng có vai trò quan trọng và cần thiết trong các
hoạt động cuộc sống, vai trò của thuế phải kể đến như: Thuế giúp
tăng mức thu nhập vào ngân sách Nhà nước, góp phần lớn trong việc
giải quyết các vấn đề an sinh, phúc lợi xã hội theo chính sách. bên
cạnh đó, thuế cũng là nguồn lực để xây dựng cơ sở vật chất, hạ tầng
công cộng, phục vụ cho đời sống Khuyến khích các vận hành kinh tế
nhất định. Chẳng hạn, chính phủ có khả năng áp dụng thuế ưu đãi để
đẩy nhanh đầu tư vào các lĩnh vực mới, hoặc thuế bảo vệ để bảo vệ
các ngành công nghiệp trong nước khỏi sự cạnh tranh không cân bằng
Thuế hỗ trợ việc cân bằng giữa khoảng cách giàu nghèo, Giảm thiểu
phân biệt tầng lớp trong xã hội. Bởi người nộp nhiều thuế hơn hầu
hết đều đặn là những chủ thể có mức mức thu nhập cao hơn Thuế có
khả năng được dùng để điều tiết hoạt động kinh tế. Bởi vì chính phủ
có thể áp đặt thuế cao hơn đối với các sản phẩm gây ô nhiễm môi
trường, nhằm thúc đẩy sản xuất và dùng sản phẩm sạch, lành mạnh
hơn. Giúp tăng trưởng kinh tế, xã hội, thúc đẩy nguồn nhân lực cũng
như hiệu suất làm việc Đảm bảo tính công bằng, minh bạch trong các
khoản và thu nhập của mỗi cá nhân, tổ chức, đóng góp vào quá trình
phân phối lại các tài nguyên và cơ hội trong xã hội Thuế cũng có
thể được dùng để kiểm soát lạm phát.
các loại thuế
thường nhật hiện nay
Thuế mức lương cá
nhân
Thuế mức thu nhập cá nhân nằm trong loại thuế trực thu, những người
có thu nhập vượt mức khởi điểm yêu cầu phải đóng thuế. Thuế thu
nhập cá nhân được sử dụng để giúp chính phủ thu thập nguồn tài
chính phục vụ cho các chính sách kinh tế và xã hội, cung cấp các
dịch vụ cho cộng đồng và đóng góp vào việc phát triển kinh tế của
quốc gia. Trong đó, đối tượng chịu thuế bao gồm: Công dân
Việt Nam ở nước ngoài Công dân Việt Nam sinh sống tại lãnh thổ Việt
Nam Đối tượng nước ngoài có mức lương từ Việt Nam. >> Tham
khảo: Tra cứu Mã Số Thuế Cá Nhân
Thuế thu nhập Doanh
nghiệp
Thuế thu nhập Doanh nghiệp (TNDN) là khoản thuế trực thu dựa trên
tổng thu nhập của một công ty. Áp dụng cho tất cả những loại hình
Doanh nghiệp, bao gồm cả các tập đoàn, các tổ chức phi lợi nhuận và
các công ty tư nhân. Trong đó, đối tượng nộp thuế bao gồm: Các tổ
chức kinh tế, công ty được thành lập theo quy định của Pháp luật Tổ
chức được thành lập theo quy định của Luật hợp tác xã công ty được
thành lập theo quy định ở nước người có cơ sở thường trú (hoặc
không có) tại Việt Nam Đơn vị sự nghiệp thành lập theo quy định của
Nhà nước Việt nam Những tổ chức có vận hành sản xuất, buôn bán phát
sinh thu nhập ở mức chịu thuế. >> Tham khảo: Tra cứu Mã Số
Thuế Doanh nghiệp
Thuế tiêu thụ đặc
biệt
Thuế tiêu thụ đặc biệt áp dụng cho chủ thể Doanh nghiệp có hoạt
động buôn bán, là đối tượng chịu thuế theo quy định của Pháp luật.
Thuế này giúp điều tiết nguồn cung là danh mục/ sản phẩm không có
lợi cho người tiêu dùng. Đối tượng chi tiết phải chịu thuế bao gồm:
Đối với hàng hóa: Thuốc lá, bài lá, rượu, bia, ô tô 24 chỗ trở
xuống vừa chở hàng, chở khách, có hai hàng ghế trở lên và có vách
ngăn giữa hàng hóa – khoang hành khách. Xăng, dầu, xe mô tô có thể
tích 125cm3 trở lên, tàu bay, du thuyền,… Những hàng hóa không
chịu thuế tiêu thụ đặc biệt là những danh mục đã hoàn chỉnh phần
lắp đặt, không bao gồm linh kiện. Đối với sản phẩm: Vũ trường,
karaoke, massage, casino, sân golf, xổ số,…
Thuế giá trị gia
tăng
Thuế tổng giá trị gia tăng (GTGT) còn gọi là VAT là loại thuế được
tính dựa trên khoản nảy sinh tăng thêm/ chênh lệch hàng hóa, dịch
vụ từ sản xuất, lưu thông đến người tiêu sử dụng. VAT được sử dụng
rộng rãi trên toàn cầu và là một nguồn thu quan trọng cho các chính
phủ. Thuế này giúp thu thập nguồn tài chính để thực hiện các chính
sách kinh tế và xã hội, cung cấp các dịch vụ cho cộng đồng và đóng
góp vào việc phát triển kinh tế của quốc gia. Đối tượng đóng thuế
GTGT: Tổ chức buôn bán: Tất cả các công ty dưới mọi loại hình,
thuộc các thành phần kinh tế, tổ chức buôn bán của các tổ chức
chính trị – xã hội, xã hội nghề nghiệp, hợp tác xã Cá nhân kinh
doanh: Những cá nhân buôn bán độc lập, cá nhân hợp tác kinh doanh
nhưng không thành lập pháp nhân, hộ buôn bán. >> Xem
thêm: Thuế VAT là gì? Những điều kế toán cần biết về VAT
Thuế dùng đất
Thuế sử dụng đất là khoản phải thu từ chủ thể sử dụng đất, khi Nhà
nước đã giao đất thì chủ thể phải có nghĩa vụ nộp tiền thuế. Đối
tượng nộp thuế là những cá nhân, tổ chức có quyền sử dụng đất, được
Nhà nước giao quyền dùng đất. Thuế sử dụng đất thường được tính dựa
trên giá trị đất và các yếu tố khác như vị trí, mục đích dùng, diện
tích và các quy định pháp luật cụ thể của từng quốc gia, địa
phương. Mục đích của thuế dùng đất bao gồm tăng cường quản lý đất
đai, tạo nguồn thu cho ngân sách Nhà nước, điều chỉnh việc sử dụng
đất theo các mục đích cụ thể, khuyến khích sử dụng đất hiệu quả.
Thuế này cũng có khả năng được sử dụng nhằm giới hạn sự sở hữu quá
mức và kích thích việc phát triển kinh tế và hạ tầng đô thị.
Thuế xuất nhập khẩu
Đây là một loại thuế trực thu, được áp dụng với cá nhân, tổ chức,
công ty với mức tính thuế dựa trên giá trị mặt hàng xuất nhập khẩu.
Thuế nhập khẩu phải nộp trước khi thông quan để bên phía nhập khẩu
có thể đưa hàng hoá lưu thông vào nội địa. Thuế xuất nhập khẩu đóng
vai trò làm hạn chế thâm hụt cán cân thương mại, bởi hàng nhập khẩu
thường đắt hơn so với các mặt hàng nội địa. Ngăn cản hành vi bán
phá giá, dựng rào thuế quan từ quốc gia khác đánh thuế với các hàng
hóa xuất khẩu. Đồng thời bảo hộ cho các lĩnh vực sản xuất như nông
nghiệp trong nước.
Thuế tài nguyên
Thuế tài nguyên thuộc loại thuế gián thu, áp dụng với những cá
nhân, tổ chức có hoạt động khai thác tài nguyên theo quy định của
Pháp luật. Thuế tài nguyên có đặc trưng của thuế gián thu là điều
tiết vận hành khai thác tài nguyên thiên nhiên của đất nước. Đối
tượng chịu thuế bao gồm tất cả những loại tài nguyên ở đất liền,
hải đảo, lãnh hải, khu vực tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh
tế, thềm lục địa thuộc lãnh thổ quốc gia. Chẳng hạn như các khoáng
sản kim loại, phi kim loại, dầu mỏ, yến sào một cách tự nhiên,…
Thuế bảo vệ môi
trường
Thuế bảo vệ môi trường là loại thuế gián thu, yêu cầu đối với những
vận hành có ảnh hưởng xấu, gây ảnh hưởng môi trường. Thuế này được
nộp trực tiếp vào ngân sách Nhà nước và do cơ quan Nhà nước quản
lý. Đối tượng đóng thuế này bao gồm các danh mục khi người tiêu
dùng sử dụng sẽ gây ra ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường. Ngoài
việc giúp tăng ngân sách Nhà nước và áp dụng cho các vận hành cộng
đồng, an sinh xã hội. Thuế này còn giúp kích thích cho các công ty,
tổ chức để sử dụng các phương pháp sản xuất, kinh doanh thân thiện
với môi trường. Thuế này cũng có khả năng được sử dụng để đóng góp
vào các chương trình bảo vệ môi trường và phát triển các công nghệ
sạch hơn.
Lệ phí môn bài
Lệ phí môn bài là loại thuế mà công ty phải nộp từ đầu năm cho quỹ
ngân sách Nhà nước dựa trên cơ sở là vốn đầu tư hoặc vốn điều lệ,
doanh thu cho cơ quan quản lý thuế trực tiếp, nhằm mục đích nắm bắt
thống kê về công ty, hộ buôn bán, hợp tác xã. Đối tượng nộp thuế
bao gồm: Cá nhân, hộ gia đình, hộ kinh doanh có doanh thu hàng năm
dưới 100 triệu, có hoạt động sản xuất, buôn bán hàng hóa/ sản phẩm
không thường xuyên, địa điểm không cố định theo quy định của Bộ Tài
chính. Các tổ chức, nhóm cá nhân, hộ kinh doanh có vận hành sản
xuất, nuôi trồng, đánh bắt thủy hải sản, các dịch vụ hầu cần phục
vụ nghề cá. Đồng thời không có hoạt động sản xuất, buôn bán muối.
mặt khác đối tượng nộp thuế này cũng bao gồm các bộ phận văn hóa
xã, điểm bưu điện cơ quan báo chí. Liên hợp tác xã, hợp tác xã có
những vận hành trong lĩnh vực nông nghiệp theo quy định đã được ban
hành. >> Xem thêm: Thuế môn bài là gì? Các bậc thuế và
thời hạn nộp mới nhất 2023
Lệ phí trước bạ
Lệ phí trước bạ là khoản phí mà người mua phải trả cho Nhà nước khi
đăng ký quyền sở hữu chuyển nhượng đất, xe cộ, của cải/tài sản và
mức mức thu nhập này dựa trên giá trị tài sản được quy định. Mục
đích của việc thu lệ phí trước bạ là để mức thu nhập vào nguồn thu
cho ngân sách Nhà nước và đồng thời là một cách để kiểm soát việc
lưu thông phương thuận tiện, đảm bảo an toàn giao thông và bảo vệ
môi trường. Lệ phí trước bạ cũng có khả năng được sử dụng để đầu tư
vào các chương trình phát triển cơ sở hạ tầng giao thông và nâng
cao chất lượng dịch vụ công.
Thanh tra thuế là các hoạt động giám sát của cơ quan thuế trong các
giao dịch liên quan đến khoản thu nhập sinh ra từ thuế. Đây là hoạt
động nhiều và là nghĩa vụ của cơ quan thuế.
Đăng ký thuế
Là quy trình người nộp thuế thực hiện kê khai với cơ quan quản lý
thuế hoặc khi đăng ký giấy phép buôn bán. Các cá nhân đăng ký thuế
cần kê khai cá thông tin cá nhân như tên, tuổi, nghề nghiệp, địa
chỉ, giới tính,… Còn đối với công ty thì cần kê khai các thông
tin như tên tổ chức, trụ sở, các chi nhánh, vốn buôn bán, người đại
diện pháp lý, ngành nghề, lĩnh vực hoạt động,…
Khấu trừ thuế
Khấu trừ thuế là phương pháp được áp dụng với đại đa số các loại
thuế Hiện tại, như thuế thu nhập, thuế Doanh nghiệp, thuế VAT,…
Theo đó, chủ thể sẽ không trực tiếp đi nộp thuế tại cơ quan thuế mà
số tiền này sẽ được trừ vào các khoản chi phí mua hàng hoặc trừ
trên mức lương của các chủ thể này theo quy định.
Thuế suất
Thuế suất là mức thuế cần phải nộp dựa trên đơn vị xác định tổng
giá trị mức thuế phải đóng đối với đối tượng chịu thuế. Tùy vào
điều kiện của các loại chủ đề hoặc những điều kiện liên quan để
đánh giá, khoản thuế suất này sẽ được áp dụng khác nhau, thuế suất
được thể hiện bằng tỷ lệ phần trăm.
Báo cáo thuế
Báo cáo thuế là hoạt động mang tính kê khai hóa đơn thuế VAT đầu
vào và đầu ra đối với các hoạt động sinh ra trong quy trình mua
hàng hóa, dùng các dịch vụ. Báo cáo thuế với mục đích kê khai hóa
đơn GTGT và là cầu nối giữa các Doanh nghiệp, tổ chức với cơ quan
quản lý thuế.
Thuế phụ thu, phụ
phí
Thuế phụ thu (Surcharge) là khoản thu từ các đối tượng mua hàng sử
dụng thẻ tín dụng thay vì tiền mặt. Đạo luật Trung thực trong cho
vay ban hành năm 1975, khoản phụ thu, phụ phí với thẻ tín dụng đã
bị cấm, cho phép chiết khấu với cách thức thanh toán bằng tiền mặt.
Năm 1981, khoản phụ phí này được áp dụng với mục đích kiểm soát,
ngăn chặn lạm phát. Ngoài khoản phụ thu đối với thẻ tín dụng, các
khoản thu phụ phí cũng bắt đầu áp dụng cho ngành logistics. Vì vậy,
Doanh nghiệp cần tìm hiểu những thông tin chính xác nhằm thống kê
đúng chi phí xuất nhập hàng hóa. Để đảm bảo tính công bằng, tuân
thủ quy tắc và quy định về thuế được chính phủ đặt ra, các tổ chức
và cá nhân phải tự tính toán và nộp các khoản thuế cần thiết. Thuế
được dùng cho các sản phẩm cộng đồng và hoạt động của chính phủ.
Trốn thuế là hành vi thiếu đạo đức kinh doanh, xâm phạm tới chính
sách thuế của Nhà nước, có khả năng bị truy cứu trách nhiệm hình
sự. >> Đọc thêm: Chương trình Kiến thức Thuế dành cho
Lãnh đạo
Leave a Reply