vinmec-facebook.f6895e5f77a5
Gen là gì? Gen là một đoạn xác định có chức năng di truyền của phân
tử axit nucleic (ADN hoặc ARN). Bộ gen người là bộ hoàn chỉnh các
trình tự axit nucleic cho con người, được mã hóa dưới dạng DNA dài
tương đương 107,8 tỷ km bên trong các cặp nhiễm sắc thể nằm trong
nhân tế bào và trong một phân tử DNA nhỏ được tìm thấy bên trong
từng ty thể. Bộ gen người có khoảng 20.000 gen DNA mã hóa protein
và DNA không mã hóa. Bộ gen của người được chứa đựng trong các tế
bào mầm (2 tế bào giới tính một tinh trùng và một trứng được tạo ra
trong giai đoạn Giảm phân của quy trình sinh sản hữu tính trước khi
thụ tinh để tạo ra một hợp tử) bao gồm ba tỷ cặp bazơ DNA Dự án bộ
gen người đã thúc đẩy sự phát hiện của hơn 1.800 gen bệnh, nguyên
nhân bệnh tật sẽ được biết tường tận đến mức phân tử, cung cấp
quyền năng to lớn cho con người trong việc tìm nguyên nhân, chẩn
đoán, điều trị và tiên lượng bệnh tật. Kích thước bộ gen người: Cơ
thể con người được tạo thành từ 100 nghìn tỷ tế bào. Mỗi tế bào có
ít nhất một hạt nhân, nơi chứa nhiễm sắc thể. Chiều dài của ADN
trong nhân mỗi tế bào dài khoảng 1,8 m. mặc khác nó được nén, được
xoắn cuộn thật chặt để cuối cùng chỉ còn khoảng 0,0001 cm. Nếu làm
như thế với tất cả các ADN trong cơ thể sẽ tạo thành sợi có chiều
dài 107,8 tỷ km. Cấu trúc của ADN là một cấu trúc xoắn kép, có thể
giải nén riêng thành hai sợi dài để làm cho các bản sao y của chính
nó mang thông tin di truyền. Hầu hết các bộ gen được làm từ ADN
không mã hoá, đôi khi được gọi là ADN rác. Chỉ có khoảng 2% của gen
mã hóa protein. Ngày nay các gen rác này được coi là then chốt để
phân biệt loài người và các loài khác. Có 33 gen bị ngưng vận hành
trong gen người. 10 trong số 33 gen này lại có chức năng trong việc
sản xuất các protein có chức năng ngửi mùi. Hầu hết các tế bào
người chứa 46 cặp nhiễm sắc thể gồm cặp nhiễm sắc thể 1-22 và một
cặp nhiễm sắc thể nam hay nữ (nữ có hai nhiễm sắc thể X; nam một X
và một Y).Hai người khác nhau có bộ gen giống nhéu 99,9% và khác
nhéu về chỉ có 0,1%. Bộ gen người giống 7% với các vi khuẩn E.coli,
21% với sâu, 90% đối với chuột và 98% với tinh tinh. Bộ gen người
hoàn chỉnh bao gồm khoảng 3 tỷ phân tử ADN. Nếu bắt đầu đọc thứ tự
của các phân tử ADN với tốc độ 100 phân tử mỗi phút thì bạn cần đến
57 năm để có khả năng đọc hết các phân tử AND của cơ thể mình với
điều kiện không dừng lại để ăn, uống, ngủ, sử dụng phòng tắm. ADN
là một phân tử mong manh. Một tác nhân gì đó có khả năng gây ra ra
lỗi trên ADN. Điều này có khả năng bao gồm các lỗi trong quá trình
sao chép, thiệt hại từ tia tử ngoại, hoặc bất kỳ một nguyên nhân
khác. Có thường xuyên cơ chế sửa chữa, nhưng một số thiệt hại là
không sửa chữa. Điều này dẫn đến các đột biến gen. một số các đột
biến không gây hại, một số ít là hữu ích, trong khi số khác có khả
năng gây ra ra các bệnh như ung thư. 3 tỷ phân tử ADN có khả năng
giải mã được hầu hết bộ gen người, chỉ có 1,1 đến 1.5% bộ gen người
sử dụng để mã hóa cho protein. Các trình tự lặp lại chiếm trên 50%
bộ gen người. Phân tử ADN linh động, dễ bị bẻ gãy. Có những sai sót
trên ADN, không sửa chữa được dẫn đến đột biến gen xuất hiện bệnh
tật di truyền Việc giải mã bộ gen người sẽ giải quyết 3 mục tiêu
chính là dựng bản đồ di truyền, dựng bản đồ hình thể, giải giải mã
chính xác “3 tỷ phân tử ADN” và có lợi ích: Giải thích được cơ chế
xuất hiện của các tính trạng bình thường hoặc bệnh lý để có những
chẩn đoán chính xác và hiệu quả; Tách dòng gen cần thống kê, sửa
chữa gen phục vụ cho điều trị bệnh; Sản xuất các sản phẩm từ gen
phục vụ cuộc sống, chẩn đoán và điều trị bệnh. Phương pháp giải mã
hệ gen người Bước 1: mức thu nhập mẫu máu (phụ nữ) và tinh trùng
(đàn ông) từ một lượng lớn người cung cấp để xử lý làm nguồn ADN
Bước 2: Giải trình tự bộ gen người: Bẻ gãy bộ gen thành các đoạn
lớn để tạo ra một bản đồ NST có độ phân giải thấp, làm sáng tỏ
trình tự ADN của mỗi đoạn, lắp ráp tạo các đoạn hoàn chỉnh hoặc
phương pháp khác là Tất cả ADN được chia thành các mẫu ngẫu nhiên,
làm sáng tỏ trình tự ADN của mỗi mẫu, máy tính lắp ráp dữ liệu tạo
thành bộ gen hoàn chỉnh Bước 3: Xây dựng bộ gen chuẩn và hoàn chỉnh
Alzheimer Bạch tạng Con người đã và đang đối diện với thường xuyên
bệnh, tật di truyền “nan y” có liên quan đến gen như bệnh bạch
tạng, bệnh phenylketo niệu, bệnh ung thư, bệnh Alzheimer…. suy
giảm nhận thức: trí nhớ, khả năng điều hành, chú ý, tốc độ xử lý…
Triệu chứng rối loạn hành vi tâm thần: ảo giác và hoang tưởng, rối
loạn khí sắc, hành vi, ăn, ngủ, nhu cầu… Mất chức năng sống: mất
kỹ năng và vận hành sống nâng cao. Mất các chức năng sinh hoạt và
chăm sóc bản thân Xem thêm: Chủ đề: Di truyền Nhiễm sắc thể ADN Đột
biến gen Gen Rối loạn di truyền Bộ gen người
Leave a Reply